Februari is de maand van het gebit! Deze maand is door dierenartsen uitgeroepen om extra aandacht te besteden aan het gebit van onze dierenvrienden. Want helaas wordt het gebit wel eens vergeten, terwijl gebitsverzorging heel belangrijk is voor het behoud van een gezond gebit.
Het honden- en kattengebit
Het gebit van honden en katten is gemaakt voor het vangen van prooien en het opeten hiervan. Met de hoektanden kan de prooi goed vastgehouden worden en de knipkiezen verscheuren de prooi. In tegenstelling tot bij planteneters begint de vertering van het voedsel niet in de bek. Hierom hoeven honden en katten het voedsel niet fijn te malen in de bek. Het belangrijkste is dat de stukjes klein genoeg zijn om zonder problemen door te kunnen slikken.
Pups en kittens worden geboren zonder tanden en krijgen eerst een melkgebit. Na verloop van tijd gaat het melkgebit wisselen en komt het volwassen gebit tevoorschijn. Bij het volwassen gebit krijgen de honden en katten ook een paar extra kiezen. Het wisselen begint bij de snijtanden vanaf een leeftijd van 3-4 maanden en duurt enkele maanden. Tijdens het wisselen kunnen ze last hebben van bijvoorbeeld wat diarree en hebben ze vaak extra behoefte om te kauwen.
Soms komt de volwassen tand al door terwijl de melktand nog niet is uitgevallen. In sommige gevallen moet een dierenarts een handje helpen om te voorkomen dat de stand van de tanden beïnvloed wordt door de melktand. Per situatie kan het plan van aanpak verschillen. Laat als het gebit niet soepel wisselt dit controleren.

Hoe ontstaat een vies gebit?
Op plekken die moeilijker te bereiken zijn ontstaat tandplak. Tandplak is een aanslag op de tand. De plak is tamelijk zacht en relatief makkelijk te verwijderen. Als de tandplak niet verwijderd wordt, ontstaat tandsteen. Tandsteen is moeilijker te verwijderen en op het ruwe oppervlakte blijft weer gemakkelijk nieuwe tandplak zitten. Door te kauwen en likken over het gebit wordt een groot deel van de tandplak verwijderd voordat dit tandsteen wordt. Echter zijn niet alle plekjes even gemakkelijk te bereiken. Ook bepaalde voedingsmiddelen zorgen ervoor dat er meer tandplak kan ontstaan. Met name zetmeelrijke producten zijn een veroorzaker van tandplak, maar vergis je niet. Ook als je hond of kat producten zonder zetmeel eet kan tandplak ontstaan. Bepaalde honden en katten lijken sneller last te krijgen van tandproblemen, soms hebben ze er gewoon meer aanleg voor en in sommige gevallen komt het door de (afwijkende) stand van het gebit.
Gebitsverzorging
Net als bij mensen is bij honden- en katten goede gebitsverzorging erg belangrijk. Tandplak kan ontstaan op de tanden en op den duur ontstaat tandsteen. Bacteriën en nog meer vuil hechten zich hier gemakkelijk op en als het gebit niet goed schoongemaakt wordt kunnen vervelende ontstekingen ontstaan. Een vies gebit kan worden schoongemaakt door de dierenarts en in sommige gevallen zullen er tanden verwijderd moeten worden. Deze behandeling gebeurt onder narcose en wil je natuurlijk voorkomen.
Gelukkig zijn er dingen die je zelf kunt doen om het gebit in goede gezondheid te houden. De tandplak is zachter dan tandsteen en kan weggepoetst worden. Het beste begin je met het poetsen van het gebit op jonge leeftijd. Dan is het meestal nog gemakkelijk aan te leren en je voorkomt dat het gebit vies gaat worden. Er zijn verschillende producten op de markt om tanden te poetsen. Handig zijn bijvoorbeeld doekjes die je om je vingers doet of kleine tandenborstels. Je kunt de tandenborstel in combinatie met een tandpasta gebruiken. Als dat niet lukt kun je het ook zonder tandpasta doen, de beweging van het schoonmaken is het belangrijkste onderdeel van het poetsen en zal dus ook zonder tandpasta helpen. Afhankelijk van je eigen voorkeuren is het ene product handiger dan het andere. Meestal heb je met doekjes voor je vinger of een kleine tandenborstel voor om je vinger de meeste controle.
Een hond of kat is natuurlijk niet automatisch gewend aan het tandenpoetsen. Het voelt gek en er zit iemand aan en in de bek. Door het poetsen rustig op te bouwen leer je jouw hond of kat hiermee omgaan. Stapje laat je jouw hond of kat stap voor stap wennen aan het poetsen. Neem hiervoor de tijd!

Stappenplan aanleren tandenpoetsen
- Wrijf over de wangen van de hond of kat en beloon als ze netjes blijven zitten.
- Steek je vinger net tussen de lippen en wrijf kort over de tanden voor in de bek, beloon als dit goed gaat
- Steek je vinger steeds iets verder naar achter en begin rustig met het maken van een wrijvende beweging, beloon als dit goed gaat
- Introduceer het product dat je wilt gaan gebruiken, begin weer rustig voor in de bek. Beloon als dit goed gaat
- Start met poetsen. Hak het in stukjes, doe eerst het ene deel van de bek poetsen en op een ander moment het andere deel. Beloon als dit goed gaat
- Als je hond of kat er aan gewend is kun je de bek in één keer gaan poetsen.
Bovenstaande stappen voer je niet in één sessie uit. Neem hiervoor de tijd en doe elke dag een beetje oefenen.
Tandenpoetsen is de belangrijkste stap in het schoonhouden van het gebit. Daarnaast zijn er nog andere dingen die je kunt doen om het gebit te ondersteunen. Allereerst kun je proberen het voeren van voer of snacks met veel zetmeel proberen te beperken. Kauwen werkt ook reinigend, doordat het kauwmateriaal langs de tanden wrijft wordt er ook plak weggepoetst. Het geven van gezond kauwmateriaal kan dus prima ondersteunen. Let er dan wel op dat het kauwmateriaal is waar de hond (of kat) daadwerkelijk even op moet kauwen en het niet doorgeslikt wordt na 2x doorbijten. Kauwmateriaal bereikt niet alle moeilijke plekjes en soms heeft een hond of kat de neiging om vooral met één kant van het gebit te kauwen, daarom is het alleen geven van kauwmateriaal in de meeste gevallen niet voldoende.
Er zijn ook supplementen die kunnen helpen bij het gezond houden van het gebit. Meestal zijn deze supplementen op basis van zeewier of enzymen. Zeewier maakt de tandplak en -steen zachter waardoor deze makkelijker te verwijderen is. Zeewier is gedroogd verkrijgbaar en gemakkelijk toe te voegen aan de maaltijd.
Een gezond gebit
Door het gebit van de hond schoon te houden blijft het gezond en kan mogelijk een gebitsreiniging onder narcose voorkomen worden. Ook voorkom je dat jouw hond of kat pijn heeft tijdens het eten. Een gezond gebit is dus erg belangrijk en zéker de moeite waard om tijd in te steken!